اثربخشی آموزش نظریه انتخاب بر میزان کیفیت زندگی و شادکامی در ترک‌کنندگان مواد مخدر

زمینه و هدف: نظریه انتخاب، به‌عنوان یک نظریه مبتنی بر روان‌شناسی کنترل درونی، معتقد است گذشته بر زندگی کنونی ما اثر شگرفی دارد ولی تعیین‌کننده رفتار کنونی ما نیست. نظریه انتخاب توضیح می‌دهد که ما به‌عنوان انسان چگونه برای به‌دست-آوردن «آنچه می‌خواهیم»دست به انتخاب می‌زنیم. با توجه به خلأ پژوهشی که در زمینه نظریه انتخاب در ایران وجود دارد، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش نظریه انتخاب بر کیفیت زندگی و شادکامی در افراد ترک‌کننده مواد مخدر انجام شده است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه‌تجربی ‌است. طرح به‌کاررفته در این پژوهش، طرح پیش‌آزمون ـ‌ پس‌آزمون با گروه کنترل و همچنین مرحله پیگیری دوماهه بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی افراد ترک‌کننده مواد مخدر شهر تهران در سال 1391 بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای تعداد 40 نفر از بین افرادی که دوره ترک را در مرکز ترک اعتیاد گذرانده بودند، انتخاب و سپس به شیوه تصادفی ساده در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گروه کنترل (20 نفر) جای‌دهی شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از دو پرسشنامه کیفیت زندگی و مقیاس شادکامی مونش استفاده شد. برنامه آموزش نظریه انتخاب در 12 جلسه 90 دقیقه‌ای برای افراد گروه آزمایش برگزار شد. جهت تحلیل داده‌ها از آزمون تحلیل کواریانس اندازه‌گیری مکرر استفاده شد. یافته‌ها: آموزش نظریه انتخاب موجب افزایش سطح کیفیت زندگی (000/0≥p، 85/50=F) و شادکامی (000/0≥p، 05/573=F) افراد گروه آزمایش در مرحله پس‌آزمون شده است. همچنین نتایج نشان داد اثرات مداخله در مراحل پس‌آزمون و پیگیری با گذشت زمان روند ثابتی داشتند. نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت سطح مطلوب کیفیت زندگی و شادکامی در دوره ترک مواد، مراکز ترک اعتیاد می‌توانند با ارائه آموزش نظریه انتخاب به افزایش سطح شادکامی و کیفیت زندگی افراد، پس از ترک مواد مخدر کمک نمایند. نوع مقاله: مقاله پژوهشی.